Yacht Türkiye’nin Mayıs 2022 Sayısında Kurucumuz Mehmet Acar İle Yapılan Röportaj
1. Nedir bu metaverse? En basit tanımla başlarsak nasıl tanımlarsınız? Ve sizce nerelere gidecek bu işin sonu?
Metaverse yeni bir çağdır. 90’lardaki internet çağı gibi günümüze de metaverse çağı diyebiliriz. Sanal gerçeklik (VR) uygulamaları ile artırılmış gerçeklik (AR) çözümleme ve uygulamalarını içeren yeni bir çağ diyebiliriz. Başta sadece sanal gerçeklik olarak karşımıza çıkan bir evren olarak lanse edilmişti.
Metaverse artık hayatımızın bir parçası ve bundan sonra belki de hayatımızın ta kendisi olacak. Bu sürecin sektörel ve teknolojik etkilerini birçok makalede bulabilirsiniz ama sosyolojik açıdan etkilerini de incelemek gereklidir. Spordan siyasete, sağlıktan eğitime, oyunlardan sinema ve tiyatroya ve hatta alışverişe artık her şeyi Metaverse’de görebileceğiz.
Artırılmış gerçeklik için rahatlıkla şunu söyleyebilirim; nasıl cep telefonsuz yaşamı şu an aklımız almıyorsa bundan birkaç sene sonra artırılmış gerçeklik uygulamaları olmadan nasıl yaşıyormuşuz diyeceğiz.
Ancak ne yazık ki ülkemizde Metaverse kavramının içi hızla boşaltılıyor. Senelerini bu işe vermiş isimler değil de bilgisi dahilinde olmadığı halde basın camiasından tanıdıklarını kullanan popüler isimler ön plana çıkıyor. Bu kişileri canlı yayınlarda izleme talihsizliğinde bulundum.
2. Son dönemde neden popüler oldu peki? Pandeminin etkisi mi?
Pandemi hayatımızı değiştirirken bazı şeyleri de hızlandırdı. Bu teknolojiler zaten vardı. Şimdi olmasa da birkaç yıl sonra hayatımıza girecekti, ancak pandemi koşulları bunu öne çekti. Herkes evdeydi, iletişim zordu, çalışma şartları değişmişti, oyalanmak gerekiyordu, umut gerekiyordu. Pek çok neden verebiliriz. Oculus ( VR başlığı) firmasını Facebook satın aldı ve pazarın lideri oldu.
3. Birçok terimi de beraberinde duyuyoruz. Sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik vs gibi… Bunlar nedir?
Sanal gerçeklik bir headset aracılığıyla bir bilgisayar oyunu ya da örneğin bir uçuş simülasyonunu düz bir ekranda görmek yerine onun içine girmek, hatta orada olmak demek. Sanal bir dünyanın içindesiniz. Artırılmış gerçeklikte ise akıllı telefon, tablet, bilgisayar, AR gözlüğü aracılığıyla reel dünyada etkileşime girdiğiniz bir sanal ortamdan bahsediyoruz. Reel hayatta yapamadığımız şeylerin kurgusal olarak tasarlanıp yapılabildiği bir evren metaverse.
Sanal gerçeklik evrenlerinde yeniden tasarlanan 3 boyutlu evrenlerin içinde yapılan her türlü iletişim, eğlence, eğitim metaverse…
4. Her alana yayıldı. Birçok alanda da kullanılıyor. Peki yatçılar nerede, ne amaçla kullanabilirler sizce?
Denize açıldığımızda kısıtlı bir alanda yaşamak zorunda kalırız. Sanal gerçeklik VR Headset’leriyle o kısıtlı alanı bir anda bir konser mekânına çevirebilir, konserin içine girip istediğimiz kişiyle iletişim kurarak konseri canlı izleyebiliriz. Oturduğumuz yerden istediğimiz eğitimi alabilir, tatilde bile olsak simüle edilmiş ofislerimizde iş toplantılarına katılabilir, sunum yapabilir ve hatta PT ile sporumuzu aksatmadan egzersizlerime devam edebiliriz. Çocuklarımıza vakit geçirebilmeleri için büyüleyici oyun alanları yaratabiliriz. Star Wars’tan golf alanlarına diledikleri oyunları oynayabilirler.
5. Simülasyonlar eğitimler için çok önemli. Metaverse alemi de bunun için çok uygun gibi görünüyor. Sizce teknelerin simülasyonları yapılarak buradan kullanıcısına hem eğitim gerekirse teknik destek vs. sağlamak mümkün olur mu?
Artırılmış gerçeklik gözlükleri olmazsa olmazımız olacak. Sisteminizi yüklediğinizde, diyelim ki tekneniz arızalandı, AR gözlükleriyle arızanın kaynağını, ne yapmanız ya da yapmamanız gerektiğini öğrenebilirsiniz. Yön bilgileri ve GPS bilgileri yüklenerek olağan dışı durumlarda herhangi bir deneyimi olmayan birine bile bu gözlükler sayesinde doğru adımlar attırılabilir. Teknelerin simülasyonları yapılıp arızalandığında bu arızanın kaynağı görülebilir.
6. Peki bu metaverse’te arsa almak vs. gibi konuları nasıl değerlendiriyorsunuz? Bunun denizlere yansıması görülür mü? Denizleri de satmaya başlarlar mı? Ve sizce bu mantıklı mı? İleride bu işin yürüyüp değerleneceğini düşünüyor musunuz?
Açıkçası bana saçma geliyor. Ülkemizde gayrimenkul almak hâlâ en çok tercih edilen yatırım çeşitlerinden. Biz Türkler zahmetsiz para kazanmayı çok sevdiğimizden Metaverse’de arsa satın almaya ilgi çok fazla oldu. İlerde ne olur, hangi evren ayakta kalır bunu kestirebilmek güç. Mülkiyet olmadığından o arsa bir başka evrende de satılabiliyor. Denizleri satmaya başlarlar mı evet. Belki de biz bu röportajı yaparken çoktan dünya turu rotalarını satmaya başlamışlardır.
7. Bir de NFT çılgınlığı başladı. Bize kısaca NFT nedir anlatır mısınız? Son dönemde çok yüksek fiyatlarda NFT’ler satılıyor. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
NFT çılgınlığı değil de NFT’ye saldırı çılgınlığı var diyelim. Bana göre NFT çoğu şeyi değiştirecek bir sistem. Başta sanatın dijital hale getirilip satılmasıyla başladı.
Bir eseri NFT olarak satın alan kişi, o eserin orijinal haline sahip olduğunu kanıtlayan dijital jetonun da sahibi olur. NFT’nin orijinaline bir tek kişi sahip olsa dahi, sanatçı eserinin telif hakkına sahipse sonraki satışlardan da pay alabilir. NFT’niz kopyalansa da orijinalinin sizde olduğu o kodla onaylanmıştır. Yakında NFT’leri her yerde göreceğiz. Mesela Cyber Yachts 400 milyon $’a dünyanın en pahalı NFT’sini sundu. Bu NFT’ye çevrilmiş yat satıldığında şimdiye kadarki en pahalı NFT satışı olacak.
Bu satışlarda akıllı kontratlar yapılıyor. Alana ve satana vergi avantajı sağlıyor çünkü halihazırda kripto dünyası satışları vergiye tabii değil. Dolayısıyla para biriktirmenin, yatırım yapmanın en popüler yollarından biri oldu.
8. Sizi tanıyalım; bugüne kadar neler yaptınız? Metaverse’e ne zaman dahil oldunuz? Ne yapıyorsunuz? Metaverse’e dahil olmak isteyen firmalar için tavsiyelerin nelerdir?
2010 yılından beri sanal gerçeklik evrenleri tasarlıyor, artırılmış gerçeklik projeleri üretiyorum. Gerek yurtdışında gerekse de ülkemizdeki firmalara iletişim, iş güvenliği, eğitim, oryantasyon, tanıtım temalı sanal gerçeklik evrenleri tasarladım.Bunlar gelişip büyüyebilen evrenler olduğundan işlevleri her geçen gün artmakta.Yaşayan ve gelişen evrenler hepsi…
Firmalara öncelikle tavsiyem ; kesinlikle bu sektörde uzmanlaşmış, deneyimleri güçlü hatta tek işi bu olan kişilerle çalışmaları…
Markalar kendi Metaverse’lerini işlerinin ekosistemine dönüştürebilirler. Herhangi bir metaverse platformu ne kadar harika olursa olsun, standart özellikleriyle hala sınırlı. Bu nedenle şirketler, ihtiyaçlarını karşılayan sayısız özellik ve uygulama entegrasyonuyla dolu ÖZELLEŞTİRİLMİŞ METAVERSE (custom build) çözümleri oluşturabilirler.
İşletmeler gelişmiş müşteri deneyimini ancak tasarımı sisteme çevirerek yaratabilirler. Bu da bana göre başarılı bir modelin temelidir.
Şirketlerin, tasarımı sisteme çevirerek kazanacağı eşsiz müşteri deneyimleri, özelleştirilmiş Metaverse’lerinin ana hedefi olmalıdır.
Mehmet Acar / Founder
